Yeterlilik Kavramı

Her yaştan bireyin öğrenme aktivitelerine katılarak sahip olduğu nitelikleri artırmasına ve çeşitlendirmesine yönelik eğilim, okul eğitimi sonucunda edinilen diplomaların yanı sıra kurs bitirme belgeleri, sertifikalar ve yeterlilik belgelerinin de iş ve eğitim dünyasında sıkça kullanılır hale gelmesine yol açmıştır. Bu durum tüm belgelerin bir arada ele alınmasını sağlayacak tanımlamalar yapılmasını gerekli kılmış olup “yeterlilik” terimi bu ihtiyaca cevap vermek amacıyla geliştirilmiştir.

Yeterlilik, bireyin sahip olduğu belirli niteliklerin sorumlu otoritelerce değerlendirilmesi ve geçerlilik kazandırılması sonucunda elde edilen belgelerin tümünü ifade etmektedir. Bir belgenin yeterlilik terimi kapsamında yer alması için resmi bir otorite tarafından düzenlenmesi ve sınav, mülakat, sunum veya bir başka tanımlı geçerlilik kazandırma süreci sonunda elde edilmesi gerekmektedir.

Ülkemizde yükseköğretim ve ortaöğretim mezunları için düzenlenen diplomalar, çıraklık eğitimini tamamlayanlar için düzenlenen Kalfalık ve Ustalık Belgeleri veya işbaşında edindiği öğrenme kazanımlarını sınavlarda başarıyla sergileyenlere düzenlenen MYK Mesleki Yeterlilik Belgeleri birer yeterliliktir. Önceki yıllarda yeterlilik kavramı esnaf, sanatkârlar ve mesleklerle sınırlı olmakta; okul ve üniversite diplomaları için kullanılmamaktayken günümüzde diploma ve sertifikaların tamamı birer yeterlilik olarak değerlendirilmektedir.

Günümüzde modern yeterliliklerin tamamı, bireylerin bir yeterliliği elde etmek için sahip olması beklenen bilgi, beceri ve yetkinlik ifadelerinden oluşan öğrenme kazanımlarıyla tanımlanmaktadır. Yeterliliği, eğitimin süresi gibi geleneksel girdilerden ziyade öğrenenin başarması gerekenlerle tanımlamak, aynı zamanda hayat boyu öğrenme yaklaşımına uygun olarak yaygın ve serbest öğrenme türlerinin tanınması ve geçerli kılınmasına imkân sağlamaktadır.