Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Ön Lisans Diploması

ISCO 08 / 4311-07

ISCO 08 / 4311-07

Ortaöğretim yeterliliklerine dayalı olarak (yılda iki veya üç dönem olmak üzere) iki yıllık bir programı kapsayan Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Programı, evrensel etik değerlere sahip, girişimci ve yenilikçi yaklaşımları benimsemiş, mesleğinde teorik ve uygulamalı bilgi ve becerileri analitik düşünme yeteneği ile yorumlayarak uygulayabilen bir eğitim anlayışı ile kamu ve özel sektöre nitelikli insan gücü ihtiyacına cevap vermeyi amaçlayan ve lisans öğretiminin ilk kademesini teşkil eden bir yükseköğretim programıdır.

Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Ön Lisans Programı, işletmelerin muhasebe bölümleri ile kamu kurum ve kuruluşlarının muhasebe servislerinde sorumluluk üstlenebilecek, yasada belirtilen koşulları sağladıktan sonra kendi adına işyeri açıp çalıştırabilecek, muhasebe bürolarında çalışabilecek, Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavir Yasası'na uygun meslek elemanı adayı olabilecek nitelikli ara insan gücü yetiştirmeyi hedeflemektedir. 

Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Programı eğitim ve öğretimi, teorik ve uygulamalı olarak örgün (veya ilgili mevzuat çerçevesinde uzaktan öğretim metotlarının kullanılması) şeklinde gerçekleştirilir.

Ayrıca dersler sınıf ortamlarında ve yükseköğretim kurumu bünyesinde bulunan Bilgisayarlı Muhasebe laboratuvar ve uygulama alanlarının yanı sıra, endüstride, sağlık kurumlarında ve iş yerlerinde staj veya iş yeri eğitimi olarak uygulamalı eğitimler.

• Mesleği ile ilgili temel, güncel ve uygulamalı bilgilere sahip olur. 
• İş sağlığı ve güvenliği, çevre bilinci ve kalite süreçleri hakkında bilgi sahibi olur. 
• Mesleği için güncel gelişmeleri ve uygulamaları takip eder, etkin şekilde kullanır.
• Mesleği ile ilgili bilişim teknolojilerini (yazılım, program, animasyon vb.) etkin kullanır.
• Mesleki problemleri ve konuları bağımsız olarak analitik ve eleştirel bir yaklaşımla değerlendirme ve çözüm önerisini sunabilme becerisine sahiptir. 
• Bilgi ve beceriler düzeyinde düşüncelerini yazılı ve sözlü iletişim yolu ile etkin biçimde sunabilir, anlaşılır biçimde ifade eder.
• Alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için ekip üyesi olarak sorumluluk alır.
• Kariyer yönetimi ve yaşam boyu öğrenme konularında farkındalığa sahiptir.
• Alanı ile ilgili verilerin toplanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere sahiptir.
• Bir yabancı dili kullanarak alanındaki bilgileri takip eder ve meslektaşları ile iletişim kura.
• Muhasebe ve Vergi ile ilgili hizmetlerin yerine getirilmesinde mesleki ilkeler ile yasal mevzuata hakimdir.  
• Denetim ve muhasebe standartlarını açıklar, tanımlar ve uygular. Muhasebe Standartları Kurulu tarafından yayınlanan; Kavramsal Çerçeve, Türkiye Muhasebe Standartları (TMS),Türkiye Finansal Raporlama Standartları (TFRS), Büyük ve Orta Büyüklükte İşletmeler Finansal Raporlama Standardının (BOBİ FRS) yorumlarını bilir ve ihtiyaca uygun şekilde kullanılması konularında beceriler sunar.
• Muhasebe ve vergi bilgilerini ekonomi, sosyoloji, hukuk gibi disiplinlerle ilişkilendirir.
• Ticari belge, defter ve bildirimler ile bunların elektronik ortamdaki uygulamaları konusundaki usul ve esasları açıklar.

Aşağıdaki anahtar yetkinliklere ileri ve öncesi düzeyde sahiptir

• Okuma yazma yetkinliği
• Çoklu dil yetkinliği
• Matematiksel yetkinlik ve bilim, teknoloji ve mevzuatlarda yetkinlik
• Dijital yetkinlik
• Kişisel, sosyal ve öğrenmeyi öğrenme yetkinliği
• Vatandaşlık yetkinliği
• Girişimcilik yetkinliği
• Kültürel farkındalık ve ifade

Ölçme ve değerlendirme yöntemleri; sınavların değerlendirilmesi ve ders başarı notlarının belirlenmesi, sınav çeşitleri ve bunların ders başarı notuna katkısı, bu konularda YÖK’ün belirlediği temel ilkelere uygun olarak yükseköğretim kurumu tarafından düzenlenen “Çankırı Karatekin Üniversitesi Ön lisans Ve Lisans Eğitim Öğretim Yönetmeliği” vb. mevzuatın ilgili hükümleri uygulanır.

Ölçme ve değerlendirmede kullanılan sınavlar, kısa sınav, ara sınav, yarıyıl/yıl sonu sınavı, bütünleme sınavı, uygulama sınavı, mazeret sınavı, ek sınav, tek ders sınavı ve muafiyet sınavından ibarettir. Sınavlar yazılı, sözlü veya hem yazılı hem sözlü veya uygulamalı olarak yapılır. Sınavlar 1 ara sınav (%40) ve final sınavı (%60) şeklinde gerçekleştirilmektedir. Tüm sınavlar 100 puan üzerinden değerlendirilir. Sınavların yapılacağı yer ve tarihler akademik birimlerce belirlenir ve sınavlardan en az bir hafta önce ilan edilir. Bir ara sınav yapılması durumunda ara sınavın başarı notuna etkisi %  40’tır. Birden fazla ara sınavı veya diğer faaliyetler yapılması durumunda bu sınav ve faaliyetlerin başarı notundaki toplam etkisi %40’tan az ve %70’ten çok olamaz.

Teorik derslerin %70'ine, uygulamalı derslerin ise %80'ine devam etmek esastır. Devamsızlıkları nedeniyle sınava girme hakkı kazanamayanların listesi, yarıyıl sonu sınavından önce ilgili dersin sorumlu öğretim elemanı tarafından ilan edilir.

Engelli öğrencilerin engel durumları göz önünde bulundurularak bu mevzuat hükümleri çerçevesinde ilgili birim kurulunca belirlenen özel sınav yöntemleri uygulanabilir.

Müfredatta teorik ve uygulamalı olarak yer alan toplam 120 AKTS ders alınır ve programın 2. (ikinci) yılında meslekleri ile ilgili 30 iş günü süreli staj yapmaları esastır. Staj, öğrencilerin ilgili sektörde yapacağı pratik ve uygulamalı eğitimdir. İş yerlerindeki eğitim, uygulama ve stajlar, Yükseköğretim Kurulu’nun belirlediği esas ve usuller çerçevesinde yapılır. 

Yükseköğretim programlarının niteliğinin gözetilmesinde, yükseköğretim kurumlarında gerçekleştirilen eğitim ve öğretimle diğer faaliyetlerin planlanması, düzenlenmesi, yönetilmesi ve denetiminden YÖK sorumludur.

YÖK tarafından belirlenen kriterler çerçevesinde yükseköğretim kurumları için yıllık hazırlanarak kamuoyu ile paylaşılan “Üniversite İzleme ve Değerlendirme Raporları”, “Yükseköğretim Kurumları Raporları”, “Üniversite İzleme ve Değerlendirme Göstergeleri ve Açıklamaları” vb. ile yükseköğretim kurumlarının akademik, idari ve mali verilerine yönelik nicel ve nitel değerlendirmeleri içermektedir.

YÖK tarafından ayrıca yükseköğretim sistemindeki iç ve dış kalite güvencesi, yükseköğretim kurumlarının eğitim-öğretim, araştırma ve toplumsal katkı faaliyetleri ile idari hizmetlerinin kalite düzeylerine ilişkin ulusal ve uluslararası kalite standartlarına göre Yükseköğretim Kalite Kurulu tarafından değerlendirilmesi, bağımsız dış değerlendirme ve akreditasyon kuruluşlarının tanınması ve yetkilendirilmesi ile Yükseköğretim Kalite Kurulu teşkilâtına, çalışma usullerine, yükseköğretim kurumlarındaki kalite komisyonu yapılanmalarına ilişkin usul ve esasları düzenlemek amacıyla “Yükseköğretim Diploma Programlarının Kalite Güvence Rehberi”, “Yükseköğretim Kalite Güvencesi ve Yükseköğretim Kalite Kurulu Yönetmeliği” ve “Yükseköğretim Diploma Programlarının Kalite Güvencesinin Sağlanmasına Yönelik Usul ve Esasları” mevzuatı oluşturmuştur.

Yükseköğretim Kalite Kurulu tarafından bu bağlamda; Yükseköğretim sisteminde kalite güvencesine ilişkin ulusal politika ve stratejileri belirlemek ve kamuoyu ile paylaşmak; yükseköğretim sisteminde kalite kültürünün geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması için faaliyetlerde bulunmak;  yükseköğretim kurumlarında iç kalite güvence sistemlerinin kurulmasını teşvik etmek ve bu konuda yükseköğretim kurumlarına rehberlik etmek; ulusal ve uluslararası düzeyde yükseköğretim kalite güvence sistemleri ile ilgili çalışmaları izlemek, ulusal ve uluslararası düzeyde ortak çalışmalar gerçekleştirmek; dış değerlendirmede ve akreditasyonda uygulanacak ilkeleri, kalite göstergelerini ve bunlara ilişkin kuralları belirlemek; yükseköğretim kurumlarının; eğitim-öğretim, araştırma ve geliştirme, toplumsal katkı ve idari hizmetlerinin kalite düzeylerine ilişkin değerlendirme programları kapsamında değerlendirmesini yapmak, kurumsal akreditasyon programına başvuran yükseköğretim kurumlarının değerlendirmesini yapmak ve bu değerlendirme kapsamında akreditasyon kararını vermek ve bu kararları başta Yükseköğretim Kurulu olmak üzere ilgili paydaşların bilgisine sunmak, ihtiyaç durumunda yükseköğretim programlarının değerlendirmesini yapmak; misyon farklılaşması ve ihtisaslaşma programı kapsamında yer alan yükseköğretim kurumlarının faaliyetlerini değerlendirmek, izlemek ve buna ilişkin sonuçları Yükseköğretim Kuruluna sunmak; dış değerlendirme ve akreditasyonda uygulanacak süreçlerle ilgili yükseköğretim kurumlarını bilgilendirmek üzere etkinlikler gerçekleştirmek ve yayınlar yapmak; yükseköğretim kurumlarının değerlendirme süreçleri, iç kalite güvencesi çalışmaları ve akreditasyon kuruluşlarının yetkilendirilmesi süreçlerini değerlendirerek ulusal yükseköğretim alanında kalite iyileştirmelerine yönelik tavsiyeleri içerecek şekilde Yükseköğretim Kalite Güvencesi Durum Raporunu her yıl hazırlamak, Yükseköğretim Kurulu ve ilgili diğer paydaşların bilgisine sunmak; dış değerlendirme ve akreditasyon alanlarında faaliyet göstermek amacıyla, belirlenmiş ilke ve kurallar çerçevesinde tescil almak üzere müracaat eden özel hukuk tüzel kişilerinin tescil müracaatlarını değerlendirerek karar vermek, bu kuruluşların faaliyetlerini izlemek ve gerekli gördüğünde bilgi almak, gerektiğinde uyarmak veya tescillerini iptal etmek; yükseköğretimde kalite güvencesi konusunda uluslararası kuruluşlar nezdinde Türkiye’yi temsil etmek; yükseköğretim kalite güvence sistemine ilişkin konularda Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi Kuruluyla işbirliği yapmak; “Türkiye Yeterlilikler Çerçevesinde Yer Alacak Yeterliliklerin Kalite Güvencesinin Sağlanmasına İlişkin Yönetmelik”te yer alan hükümlerin yükseköğretim kurumlarında uygulanma düzeyini değerlendirme görevlerini ifa eder.

Ayrıca, yükseköğretimde ön lisans programlarının kalite güvencesi “Yükseköğretim Diploma Programlarının Kalite Güvencesinin Sağlanmasına Yönelik Usul ve Esaslar” a göre:

• Öğretim programlarının oluşturulması ve onaylanması için:

• YÖK, yükseköğretim kurumlarında ön lisans bölüm ve programların açılması için gerekli olan asgari standart ve ölçütleri belirlenir,
• Yükseköğretim kurumlarında ön lisans programlarının müfredatı ve her bir diploma programının öğrenciye kazandıracağı öğrenme kazanımlarının neler olacağı, YÖK’ün bu konularda belirlediği temel ilkelere uygun olarak yükseköğretim kurumlarının senatoları tarafından belirlenir,
• Ulusal Çekirdek Eğitim Programlarının müfredatı YÖK’ün onayıyla yükseköğretim kurumları tarafından uygulanır.

• Ölçme ve değerlendirme için, her bir ön lisans programının öğrenciye kazandıracağı öğrenme kazanımlarının ölçme ve değerlendirmesinin nasıl yapılacağı, YÖK’ün bu konularda belirlediği temel ilkelere uygun olarak yükseköğretim kurumları tarafından hazırlanan öğretim ve sınav yönetmeliğine göre yürütülür.
• Belgelendirme için, ön lisans programlarına kayıtlı öğrenciler, yükseköğretim kurumları tarafından belirlenen ders kredilerini ve diğer yükümlülükleri başarı ile tamamlamaları halinde; ön lisans diploması alır.

“Öz Değerlendirme-Dış Değerlendirme” için, yükseköğretim kurumları, sürekli izleme bağlamında, her yılın başında bir önceki yıla ait “Kurum İç Değerlendirme Raporlarını” Yükseköğretim Kalite Kurulu (YÖKAK) tarafından hazırlanan Bilgi Sistemine girer. YÖKAK, yükseköğretim kurumlarının dış değerlendirmesine ilişkin hazırladığı “Kurumsal Geri Bildirim Raporu”nu kamuoyuyla paylaşılır. Ayrıca, YÖKAK tarafından yetkilendirilen veya tanınan akreditasyon kuruluşları tarafından verilen akreditasyon kararları da programların yeterliliklerinin kalite güvencesinin sağlandığını gösterir. YÖKAK mevzuatı gereği belirlenen yeterliliklere ilişkin düzenli gözden geçirme faaliyetleri yapar.

1. Ortaöğretim kurumlarından ya da denkliği Millî Eğitim Bakanlığınca onaylanan yabancı ülke ortaöğretim kurumlarından mezun olmak ve yükseköğretim kurumlarının ön lisans programlarına kabul şartlarını sağlamış olmak.

2. Usul ve esasları YÖK tarafından belirlenen, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından yapılan merkezi sınav sonucunda yükseköğretim kurumunun ilgili ön lisans programına yerleştirilmiş olmak. Ön Lisans programlarında öğrenim görebilmek için, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM)’nin yaptığı sınavı kazanmış olmak ve başka bir örgün yükseköğretim programına kayıtlı olmamak gerekir.  Ayrıca Programa öğrenci kabulü ÇAKÜ Öğrenci İşleri Daire Başkanlığı (https://oidb.karatekin.edu.tr/tr-anasayfa) web sayfasında “Aday Öğrenci” başlığı altında ayrıntılı bir şekilde açıklanmıştır                  

• Bu programdan mezun olan öğrenciler, ÖSYM tarafından yapılan Dikey Geçiş Sınavı (DGS) sonucunda lisans programlarına dikey geçiş yapabilirler. Dikey geçiş kontenjanları ilişkili lisans programlarında belirlenmiş kontenjanın yüzde onunu geçmeyecek şekilde YÖK kararı ile belirlenir.
• ÖSYM her yıl, bu bölümün mezunları ile o yıl son sınıfta olup staj dışındaki mezuniyet şartlarını yerine getirenlerin hangi lisans programlarına dikey geçiş için başvurabileceklerini, bu programların koşullarını ve bu programlara alınacak öğrenci sayılarını gösteren bir kılavuz hazırlamaktadır. Bu kılavuz, Yükseköğretim Kurulunun onayı ile yürürlüğe girer. ÖSYM, başvurma koşullarını taşıyan adayları, yerleştirme puanları ve lisans programlarının kontenjan ve koşullarını göz önünde tutarak, Üniversite Seçme Sınavı sonuçları açıklandıktan sonra yapacakları tercihleri göz önüne alınarak, lisans programlarına yerleştirir. Akademik not ortalamalarından elde edilecek ön lisans başarı puanlarının sınav puanlarına katılarak DGS Puanının nasıl hesaplanacağı ÖSYM tarafından belirlenir ve Dikey Geçiş Sınavı Kılavuzunda yer alır.
• Programın öğrencileri ayrıca, yükseköğretim kurumunun açtığı çift anadal programlarına katılma hakkına sahiptir. Çift Anadal programlarına kayıtlı öğrenciler, iki diploma programından da eş zamanlı olarak ders alıp, başarılı olmaları halinde iki ayrı ön lisans diploması alabilirler.
• Programdan mezun olan öğrencilerin örgün öğretim ve açıköğretim lisans programlarına dikey geçiş yapmaları ve yerleştirilmeleriyle ilgili esas ve usullerin belirlendiği “Meslek Yüksekokulları ve Açıköğretim Ön Lisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Devamları Hakkında Yönetmelik”in getirmiş olduğu hakları kullanabilir.

Programın yasal dayanağı olarak, aşağıdaki mevzuat sıralanmıştır.

YÖK tarafından yürütülen:

• 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu (ve Ek Madde-35 vb. ilgili) ekleri,
• Yükseköğretim Kurumlarında Ön lisans ve Lisans Düzeyindeki Programlar Arasında Geçiş, Çift Anadal, Yan Dal ile Kurumlar Arası Kredi Transferi Yapılması Esaslarına İlişkin Yönetmelik,
• Meslek Yüksekokulları ve Açıköğretim Ön Lisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Devamları Hakkında Yönetmelik,
• Yükseköğretim Kalite Güvencesi ve Yükseköğretim Kalite Kurulu Yönetmeliği.
• Lisans Öğrenimlerini Tamamlamayan veya Tamamlayamayanların Ön Lisans Diploması Almaları veya Meslek Yüksekokullarına İntibakları Hakkında Yönetmelik,

Mesleki Yeterlilik Kurumu Başkanlığı tarafından yürütülen:

• Türkiye Yeterlilikler Çerçevesinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik,
• Türkiye Yeterlilikler Çerçevesinde Yer Alacak Yeterliliklerin Kalite Güvencesinin Sağlanmasına İlişkin Yönetmelik.

Çankırı Karatekin Üniversitesi tarafından yürütülen:

• Çankırı Karatekin Üniversitesi Ön Lisans ve Lisans Eğitim Öğretim Yönetmeliği.

Yeterlilik sürekli geçerlidir.