Sosyal Hizmetler Ön Lisans Diploması

ISCO 08

ISCO 08

Ortaöğretim yeterliliklerine dayalı olarak (yılda iki veya üç dönem olmak üzere) iki yıllık bir programı kapsayan Sosyal Hizmetler programı sanayi toplumuyla gerçekleşen toplumsal yapının değişmesiyle ortaya çıkan yeni toplumsal koşullara ve sosyal sorunlara yönelik olarak sosyal devletin gereği olarak sosyal adalet, bireyin değeri ve iyilik hali gözetilerek, çeşitli refah alanlarına ilişkin verilen hizmet modellerinin içerisinde var olacak kalifiye personel yetiştirilmesini amaçlayan ve lisans öğretiminin ilk kademesini teşkil eden bir yükseköğretim programıdır.

Sosyal Hizmetler Programı eğitimlerinin başlıca amaçları:

• Sosyal hizmet alanında teorik bilgi ve becerileri kullanarak, çalışma hayatında kullanabilme becerisi geliştirme,
• Kamu ve özel sosyal hizmet kurum ve kuruluşlarının yönetimi ve yönetim süreçleri hakkında bilgi sahibi olma,
• Sosyal hizmetler alanında Türkiye ve dünyadaki kuram ve uygulamalar hakkında bilgi sahibi olma,
• Çocuk, engelli ve yaşlı gibi özel gereksinim grupları ile ilgili edindiği bilgileri kullanma,
• Mesleğiyle ilgili politikaları, kanun ve yönetmelikleri bilme ve takip etme,
• Sosyal inceleme, değerlendirme ve rapor hazırlayabilme,
• İnsan ilişkileri, iletişim yeteneği ve ekip çalışması yapabilme becerisi kazanma,
• Alanıyla ilgili yabancı dil becerilerini kullanarak alanındaki bilgileri izleme ve meslektaşları ile iletişim kurma.

Sosyal Hizmetler programı eğitim ve öğretimi, teorik ve uygulamalı olarak örgün (veya ilgili mevzuat çerçevesinde uzaktan öğretim metotlarının kullanılması) şeklinde gerçekleştirilir.

• Alanında edindiği temel düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak, verileri yorumlayabilme ve değerlendirebilme, sorunları tanımlayabilme, analiz edebilme, kanıtlara dayalı çözüm önerileri geliştirebilme becerisi kazanır.
• Kamu ve özel sosyal hizmet kurum ve kuruluşlarının yönetimi ve yönetim süreçleri hakkında bilgi sahibi olur, etik ve prensipleri öğrenir.
• Mesleki terminolojiye hâkimdir, sosyal hizmetler alanında Türkiye ve dünyadaki kuram ve uygulamalar hakkında bilgi sahibi olur ve sosyal hizmet uygulamasına rehberlik eden yaklaşımlar ve modeller haklarında düşünme ve soru sorma yeteneği kazanır.
• Uluslararası ve kültürlerarası çeşitliliğin farkında olur ve çocuk, engelli ve yaşlı gibi özel gereksinim grupları ile ilgili edindiği bilgileri kullanır.
• Mesleğiyle ilgili politikaları, kanun ve yönetmelikleri bilir ve takip eder.
• Sosyal hizmet mesleki etik, ilke ve değerler hakkında bilgi sahibi olur; sosyal adalet ve hak temelli yaklaşımı toplumsal, bilimsel, kültürel ve mesleki değerler çerçevesinde benimser ve mesleki etik, norm ve standartlara uygun hareket eder.
• Sosyal inceleme, değerlendirme ve rapor hazırlamak için uygun bilgileri alma ve bunları raporlaştırma becerisi kazanır.
• Alanıyla ilgili güncel bilgilere ulaşır, kaynak araştırması yapar, veri tabanlarını ve diğer bilgi kaynaklarını kullanır, sunu hazırlar.
• İnsan ilişkileri, iletişim yeteneği ve ekip çalışması yapabilme becerisi kazanır, sorumluluk alır, alanıyla ilgili sorunları çözer.
• Sosyal hizmet alanındaki ve sistemindeki sorunları tespit, anlama ve çözme becerisi kazanır.
• Alanıyla ilgili yabancı dil becerilerini kullanarak alanındaki bilgileri izler ve meslektaşları ile iletişim kurar.
• Sosyal hizmet ile ilişkili diğer alanları (psikoloji, sosyoloji, hukuk, kamu yönetimi, çocuk gelişimi, gerontoloji, sağlık yönetimi gibi) tanıyarak sosyal hizmetin bu alanlarla bağlantısını kurar.
•   Sosyal hizmetin bilgi, beceri, değer ve tutumları sayesinde topluma model olma ve yaşam boyu öğrenme bilincini sahiplenir

Aşağıda sıralanan anahtar yetkinliklere ileri öncesi düzeyde sahiptir.

• Okuma yazma yetkinliği
• Çoklu dil yetkinliği
• Matematiksel yetkinlik ve bilim, teknoloji ve mühendislikte yetkinlik
• Dijital yetkinlik
• Kişisel, sosyal ve öğrenmeyi öğrenme yetkinliği
• Vatandaşlık yetkinliği
• Girişimcilik yetkinliği
• Kültürel farkındalık ve ifade yetkinliği

Ölçme ve değerlendirme yöntemleri; sınavların değerlendirilmesi ve ders başarı notlarının tespiti, sınav türleri ve bu türlerin ders başarı notuna katkısı, bu konularla ilgili olarak Yükseköğretim Kurulu'nun temel ilkelere uygun olarak hazırlanan "Çankırı Karatekin Üniversitesi Önlisans Ve Lisans Eğitim Öğretim Yönetmeliği" gibi mevzuatın ilgili hükümleri uygulanır.

Ölçme ve değerlendirmede kullanılan sınavlar; kısa sınav, ara sınav, yarıyıl/yıl sonu sınavı, bütünleme sınavı, uygulama sınavı, mazeret sınavı, ek sınav, tek ders sınavı ve muafiyet sınavını içerir. Sınavlar yazılı, sözlü veya hem yazılı hem sözlü veya uygulamalı olarak gerçekleştirilir. Sınavlar, %40'ı ara sınav ve %60'ı final sınavı olmak üzere değerlendirilir ve tüm sınavlar 100 puan üzerinden değerlendirilir. Sınavların yapılacağı yer ve tarihler akademik birimlerce belirlenir ve sınavlardan en az bir hafta önce duyurulur. Birden fazla ara sınav veya diğer faaliyetler yapıldığında, bu sınavların ve faaliyetlerin toplam etkisi %40'tan az ve %70'ten fazla olamaz.

Teorik derslerin %70'ine ve uygulamalı derslerin ise %80'ine devam etmek zorunludur. Devamsızlıkları nedeniyle sınava giremeyen öğrencilerin listesi, yarıyıl sonu sınavından önce ilgili dersin sorumlu öğretim elemanı tarafından açıklanır.

Engelli öğrencilerin durumları göz önünde bulundurularak, ilgili birim tarafından belirlenen özel sınav yöntemleri uygulanabilir. Müfredatta toplam 120 AKTS ders alınır ve programın 2. yılında meslekleri ile ilgili 30 iş günü süreli staj yapma zorunluluğu vardır. Staj, öğrencilerin ilgili sektörde pratik ve uygulamalı eğitim almalarını sağlar ve bu eğitimler Yükseköğretim Kurulu'nun belirlediği kurallar doğrultusunda gerçekleştirilir.

Kalite Güvencesi, yükseköğretim programlarının kalitesinin sağlanmasında, yükseköğretim kurumlarında gerçekleştirilen eğitim, öğretim ve diğer faaliyetlerin planlanması, düzenlenmesi, yönetilmesi ve denetiminden Yükseköğretim Kurulu (YÖK) sorumludur. YÖK tarafından belirlenen kriterler çerçevesinde yükseköğretim kurumları için hazırlanan yıllık "Üniversite İzleme ve Değerlendirme Raporları", "Yükseköğretim Kurumları Raporları", "Üniversite İzleme ve Değerlendirme Göstergeleri ve Açıklamaları" gibi raporlar, yükseköğretim kurumlarının akademik, idari ve mali verilerine yönelik nicel ve nitel değerlendirmeleri içermektedir.

YÖK ayrıca, yükseköğretim sistemindeki iç ve dış kalite güvencesi için ulusal ve uluslararası standartlara dayalı olarak Yükseköğretim Kalite Kurulu tarafından değerlendirilmesini, bağımsız dış değerlendirme ve akreditasyon kuruluşlarının tanınmasını ve yetkilendirilmesini sağlayan mevzuatı oluşturmuştur. Bu kapsamda, "Yükseköğretim Diploma Programlarının Kalite Güvence Rehberi", "Yükseköğretim Kalite Güvencesi ve Yükseköğretim Kalite Kurulu Yönetmeliği" ve "Yükseköğretim Diploma Programlarının Kalite Güvencesinin Sağlanmasına Yönelik Usul ve Esasları" gibi yönergeler bulunmaktadır.

Yükseköğretim Kalite Kurulu, ulusal politika ve stratejileri belirlemekte ve kamuoyu ile paylaşmaktadır. Ayrıca, kalite kültürünün yaygınlaştırılması, iç kalite güvence sistemlerinin kurulması ve yükseköğretim kurumlarına rehberlik yapılması gibi faaliyetlerde bulunmaktadır. Kurul ayrıca, ulusal ve uluslararası düzeyde kalite güvencesi ile ilgili çalışmaları izlemekte, değerlendirmekte ve ortak projeler gerçekleştirmektedir.

Yükseköğretimde ön lisans programlarının kalite güvencesi için ise YÖK, ön lisans bölüm ve programların açılması için gerekli standartları belirlemekte ve müfredatın onayını sağlamaktadır. Öğrenme kazanımlarının ölçme ve değerlendirme yöntemleri de bu çerçevede belirlenir. Ayrıca, öğrencilerin başarılı bir şekilde tamamladığı programlar için ön lisans diploması verilmektedir.

Yükseköğretimde kalite güvencesi, dış değerlendirme ve akreditasyon süreçlerinin izlenmesi ve gerektiğinde düzeltilmesi ile ilgili çalışmaları kapsamaktadır. Bu süreçler, Yükseköğretim Kalite Kurulu tarafından etkinlikler ve yayınlar aracılığıyla desteklenmektedir. Kurul ayrıca, yeterliliklerin belirlenmesi ve düzenli gözden geçirme faaliyetleri gibi konularda da çalışmaktadır.

Ulusal (Türk) öğrencilerin, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından yapılan merkezi sınav sonucuna göre yerleştirilmiş olmaları gerekmektedir. Uluslararası (yabancı uyruklu) öğrencilerin, ortaöğretim eğitimini ya da Millî Eğitim Bakanlığı tarafından onaylanmış yabancı ülke ortaöğretim kurumlarından mezun olmaları ve yükseköğretim kurumlarının ön lisans programlarına kabul şartlarını karşılamaları gerekmektedir. Uluslararası öğrenci başvuru, kayıt ve kabul işlemleri, "Çankırı Karatekin Üniversitesi Uluslararası Öğrenci Adaylarının Lisansüstü Programlara Başvuru ve Kabul Yönergesi" doğrultusunda gerçekleştirilir. Uluslararası (yabancı uyruklu) öğrencilerin başvuruları için adaylardan ÖSYM tarafından düzenlenen Türkiye Yurt Dışından Öğrenci Kabul Sınavı (TR-YÖS) veya Türkiye'deki diğer üniversiteler tarafından yapılan Yabancı Öğrenci Kabul Sınavı sonuç belgesi ya da ortaöğretim not ortalamasını gösteren belge istenmektedir.

Bu programdan mezun olan öğrenciler, lisans programlarına dikey geçiş yapabilmek için ÖSYM tarafından yapılan Dikey Geçiş Sınavı (DGS) sonuçlarına başvurabilirler. YÖK kararıyla belirlenen dikey geçiş kontenjanları, ilgili lisans programlarının kontenjanının yüzde onunu geçmeyecek şekilde belirlenir. ÖSYM her yıl, bu programın mezunları ile son sınıfta olan ve staj dışındaki mezuniyet şartlarını tamamlayan öğrencilerin hangi lisans programlarına dikey geçiş yapabileceklerini, bu programların koşullarını ve alınacak öğrenci sayılarını gösteren bir kılavuz hazırlar. Bu kılavuz, Yükseköğretim Kurulu'nun onayıyla geçerli olur. ÖSYM, başvurma koşullarını taşıyan adayları, yerleştirme puanları ve lisans programlarının kontenjan ve koşullarını dikkate alarak, Üniversite Seçme Sınavı sonuçlarının açıklanmasının ardından tercih yapmalarına izin vererek lisans programlarına yerleştirir. Ön lisans başarı puanları, sınav puanlarına eklenerek DGS Puanının hesaplanma şekli, ÖSYM tarafından belirlenir ve Dikey Geçiş Sınavı Kılavuzunda bulunur.

Program öğrencileri ayrıca, yükseköğretim kurumlarının açtığı çift anadal programlarına katılma hakkına sahiptir. Çift anadal programlarına kayıtlı öğrenciler, iki diploma programından eş zamanlı olarak ders alabilir ve başarılı olmaları halinde iki ayrı ön lisans diploması alabilirler.

Mezun olan öğrenciler, örgün öğretim ve açık öğretim lisans programlarına dikey geçiş yapma ve yerleştirilme süreçleriyle ilgili haklarını, "Meslek Yüksekokulları ve Açık öğretim Ön Lisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Devamları Hakkında Yönetmelik" 

kapsamında kullanabilirler.

Sosyal Hizmetler programından mezun olanlar ayrıca, sosyal hizmet alanlarında hizmetler sunan kamu, özel veya sivil toplum örgütlerinde çalışma fırsatı elde ederler. Bu doğrultuda belediyelere bağlı çeşitli kuruluşlarda (kreşler, gündüz bakımevleri, yaşlı evleri, kadın sığınma evleri, engellilere yönelik kuruluşlar vb.)  Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na bağlı kurum ve kuruluşlarda (Çocuk evleri, çocuk siteleri, sosyal hizmet merkezleri, huzurevleri, kreşler, engelli bakım ve rehabilitasyon merkezleri, kadın sığınma evleri, şiddet önleme ve izleme merkezleri (ŞÖNİM) vb.), özel huzurevlerinde, özel bakım merkezlerinde, özel kreş ve gündüz bakımevlerinde, özel hastanelerde çalışabilmektedir.

İş-Kur il müdürlüklerinde (Meslek Kodu: 3412.05; Meslek Adı: Sosyal Hizmetler Yardımcı Elemanı; Meslek Ana Grubu: Teknisyenler, Teknikerler ve Yardımcı Profesyonel Meslek Mensupları) grubunda yer alan ilanlara ilişkin işlerde çalışabilir. Kamuda atamalar KPSS ön lisans grubu içerisinde yapılmaktadır: Sosyal hizmetler programı mezunları Devlet Personel Başkanlığı 3384 kodlu Sosyal Hizmetler Ön Lisans Programından mezun olmak ve 3001 kodu ile (varsa özel şartlara dikkat ederek) personel alımı yapan tüm kamu kurum ve kuruluşlarında kadrolu olarak çalışabilir. Mezun olan öğrenciler Dikey geçiş sınavı (DGS) ile Sosyal Hizmet (6318 – mezuniyet kodu) ve Sosyoloji (3319 – mezuniyet kodu) lisans eğitimlerine devam edebilir. Daha sonra yüksek lisans ve doktora eğitimleri alabilir.

• Programın yasal dayanağı olarak, aşağıdaki mevzuat sıralanmıştır.
• YÖK tarafından yürütülen:
• 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu (ve Ek Madde-35 vb. ilgili) ekleri,
• Yükseköğretim Kurumlarında Önlisans ve Lisans Düzeyindeki Programlar Arasında Geçiş, Çift Anadal, Yan Dal İle Kurumlar Arası Kredi Transferi Yapılması Esaslarına İlişkin Yönetmelik,
• Meslek Yüksekokulları ve Açıköğretim Ön Lisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Devamları Hakkında Yönetmelik,
• Yükseköğretim Kalite Güvencesi ve Yükseköğretim Kalite Kurulu Yönetmeliği.
• Lisans Öğrenimlerini Tamamlamayan veya Tamamlayamayanların Ön Lisans Diploması Almaları veya Meslek Yüksekokullarına İntibakları Hakkında Yönetmelik,
• Yükseköğretim Kalite Kurulu Kurumsal Dış Değerlendirme Yönergesi,
• Yükseköğretim Kalite Kurulu Kurul Öğrenci Üyesi ve Öğrenci Komisyonu Yönergesi
• Yükseköğretim Kalite Kurulu Kurumsal Dış Değerlendirme Yönergesi,
• Yükseköğretim Kalite Kurulu Kurul Öğrenci Üyesi ve Öğrenci Komisyonu Yönergesi,
• Değerlendirme Programlarında Gözlemcilerin Görev ve Sorumluluklarına İlişkin Usul ve Esaslar,
• Akredite Program Bilgilerinin Toplanması ve Kabulü Hakkında Usul ve Esaslar.
• Mesleki Yeterlilik Kurumu Başkanlığı (MYK) tarafından yürütülen:
• Türkiye Yeterlilikler Çerçevesinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik,
• Türkiye Yeterlilikler Çerçevesinde Yer Alacak Yeterliliklerin Kalite Güvencesinin Sağlanmasına İlişkin Yönetmelik.
• Çankırı Karatekin Üniversitesi tarafından yürütülen:
• Çankırı Karatekin Üniversitesi Önlisans Ve Lisans Eğitim Öğretim Yönetmeliği.

Yeterlilik sürekli geçerlidir.