Türkçenin Eğitimi ve Öğretimi Tezli Yüksek Lisans Diploması

• Lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak, Türkçenin öğretiminin ve dilbilimin temel kavramlarını tanımlar, Türkçenin öğretimine ve dilbilimin alt alanlarına yönelik kavramları açıklayabilir, bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirebilir ve derinleştirebilir.
• Anadili ve ikinci dil edinimi konuları arasında ilişkiler kurar.
• Uygulamalı dilbilim, sinirdilbilim, psikodilbilim, bilişsel dilbilim ve bilişsel anlambilimin temel kavramlarını, dil-zihin-kültür arasındaki ilişki çerçevesinde açıklayabilir.
• İnsandaki dil yetisinin görünümleri ve beyindeki dil üretim mekanizmasının işleyişi hakkında açıklamalar yapar.
• Dilin sesbilim, biçimbilim, anlambilim ve sözdizim dizgelerine ilişkin derslerde edindiği kuramsal bilgileri sentezleyebilir ve değerlendirebilir.
• Metnin dilsel ve kavramsal yapılanışına, yazılı metin oluşturma sürecine ve farklı metin türlerinde yazma eyleminin kuramsal temellerine ilişkin özel alan bilgisini geliştirir.
• Bilgi yapısına ilişkin konu, odak gibi olguların tümcenin dilbilgisel düzenlenişindeki rolü hakkında kuramsal açıklamalar yapabilir.
• Alanı ile ilgili ulusal ve uluslararası düzeyde alanyazını inceleyerek değerlendirir.
• İncelediği alanyazına dayalı olarak araştırma önerileri geliştirir.
• Türkçenin öğretiminin ve dilbilimin kuramsal ve uygulamalı alanlarına ilişkin bilgilerini, farklı disiplin alanlarından gelen bilgilerle bütünleştirebilir ve yeni bilgiler oluşturabilir.
• Bilimsel bir araştırma yapmanın kuramsal varsayımlarını ve yöntemlerini açıklayabilir.
• Dilbilimsel bir sorunu, bildiği kuramlar arasında bağlantılar kurarak çözebilir.
• Dinleme-anlama, konuşma, okuma-anlama ve yazma edimlerini değerlendirebilir.
• Dillerin evrensel, sözdizimsel ve biçimbilimsel görünümlerini betimleyebilir.
• Dilin toplumsal değişkelere ve bireyin iletişimsel amaçlarına göre kullanımlarını değerlendirebilir.
• Türkçenin öğretiminde kullanılan yöntem ve teknikleri uygulayabilir ve bunlarla uyumlu araç geliştirebilir.
• Türkçenin öğretimiyle ilgili uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yürütebilir.
• Çalışmalarında bilimsel yöntem ve teknikleri kullanır, dilbilim ve Türkçenin öğretimi ile ilgili güncel araştırmaları izler.
• Dil öğretimi ve dilbilimle ilgili uygulamalarda karşılaşılan karmaşık sorunların çözümü için yeni stratejik yaklaşımlar geliştirebilir ve sorumluluk alarak çözüm üretebilir.
• Geliştirdiği önerilerden bir konu belirler ve bu konu hakkında rapor hazırlar.
• Hazırladığı araştırma raporunu tartışır ve sunar.
• Ulusal ve uluslararası projelerde bireysel ve ekiple çalışma becerilerini kullanma.
• Alanla ilgili uluslararası alanyazını izleyecek düzeyde bir yabancı dili etkili kullanma.
• Türkçenin öğretimiyle ve dilbilimle ilgili ders kapsamında edinilen bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirebilir ve öğrenme sürecini yönlendirebilir.
• Yaratıcı ve eleştirel düşünme, sorun çözme ve karar verme gibi üstbilişsel becerileri kullanarak, alanı ile ilgili bilgi ve becerilerini geliştirir.
• Alanında edindiği bilgileri, nicel ve nitel verilerle destekleyerek, alanındaki ve alan dışındaki gruplara, yazılı, sözlü ve görsel olarak aktarabilir.
• Bilişim ve iletişim teknolojilerini, alanının gerektirdiği düzeyde kullanabilir.
• Alanıyla ilgili elde edilen bilgileri, sosyal ilişkileri ve bu ilişkileri yönlendiren normları eleştirel bir bakış açısıyla inceleyebilir, değerlendirebilir ve gerektiğinde değiştirmek üzere harekete geçebilir.
• Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü B2 Genel Düzeyi’nde kullanarak sözlü ve yazılı iletişim kurabilir.
• Üst düzey düşünme becerilerini (eleştirel düşünme, problem çözme, yaratıcı düşünme, karar verme, yansıtma) kullanma.
• Çalışmalarında bilimsel araştırma becerilerini kullanma.
• Etik kurallara uyma.
• İletişim becerilerini etkili kullanma.
• Türkçenin öğretimi ve dilbilim ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerleri gözetir.
• Türkçenin öğretimi ve dilbilim ile ilgili konularda strateji, politika, uygulama planları geliştirebilir ve elde edilen sonuçları değerlendirebilir.
• Dil öğrenme sürecinde bireysel farklılıkların getirdiği özel gereksinimleri dikkate alarak uygun eğitim ortamları düzenler.

• Türkçenin Eğitimi ve Öğretimi Yüksek Lisans Programı’nı tamamlamış olan kişiler, Türkçenin öğretiminin ve dilbilimin temel kavramlarını tanımlayabilir, Türkçenin öğretimine ve dilbilimin alt alanlarına yönelik kavramları açıklayabilir, Türkçenin öğretiminin ve dilbilimin kuramsal ve uygulamalı alanlarına ilişkin bilgilerini, ilişkili olduğu farklı disiplin alanlarından gelen bilgilerle bütünleştirebilir, dillerin evrensel görünümlerini ve farklı iletişimsel amaçlara göre kullanımlarını betimleyebilir, Türkçenin öğretiminde kullanılan yöntem ve teknikleri uygulayabilir ve bunlarla uyumlu araç geliştirebilir, uygun eğitim ortamları düzenleyebilir, çalışmalarında bilimsel yöntem ve teknikleri kullanabilir, toplumsal, bilimsel, kültürel, etik değerleri gözeterek ve üstbilişsel becerileri kullanarak, alanı ile ilgili bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirebilir ve derinleştirebilir. 
• Bu programı başarıyla tamamlayan öğrenciler Yüksek Lisans derecesi kazanırlar.

Tezli ve tezsiz yüksek lisans programlarına başvuruda bulunacak adayların aşağıdaki koşulları sağlamış olması gerekir: a) Bir lisans diplomasına sahip olmaları, yabancı ülkelerdeki lisans programını bitirmiş Türk uyruklu öğrencilerin Yükseköğretim Kurulundan alacakları denklik belgesine de sahip olmaları gerekir ve lisans not ortalamasının, ikinci öğretimde yürütülen tezsiz yüksek lisans programları için de geçerli olmak üzere, 4.00 katsayı üzerinden en az 2.00 olması gerekir. b) ALES’ten başvurdukları programın puan türünde en az 55 tam puan almış olmaları gerekir. Uluslararası geçerliği olan lisansüstü giriş sınavı sonuçları bu Yönetmeliğin 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre değerlendirilebilir. En az 55 ALES puanı sağlayarak lisansüstü eğitime başlamış ancak, herhangi bir anabilim dalı lisansüstü programından ilişiği kesilerek veya bir lisansüstü programı tamamlayarak yeniden başka bir programa başlamak isteyen öğrencilerden en fazla bir yarıyıl ara vererek başvuranlar için ALES koşulu aranmaz. c) YDS’den en az 50 puan veya Üniversitelerarası Kurulca kabul edilen ve bu Yönetmeliğin 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine göre ulusal veya uluslararası bir sınavdan eşdeğeri puan almak zorundadırlar. Tezsiz yüksek lisans programlarında yabancı dil sınav puanı zorunlu değildir; ancak tezsiz yüksek lisans programına öğrenci kabulünde ilgili anabilim dalı akademik kurulu önerisi ve enstitü yönetim kurulu onayı ile yabancı dil koşulu da aranabilir. ç) Adaylar mülakatta 100 tam puan üzerinden değerlendirilir. Mülakatta, talep edilmişse, adayın sunduğu referans mektubu ve neden yüksek lisans yapmak istediğini, hedeflerini belirten kompozisyonu dikkate alınarak sözlü değerlendirme yapılır. d) Yüksek lisans programlarına öğrenci kabulünde; ALES puanı, lisans not ortalaması ve mülakat sonucu değerlendirilir. Değerlendirmede ALES puanının % 50'si, lisans not ortalamasının % 20'si ve mülakat sonucunun % 30'u dikkate alınarak anabilim dalı akademik kurulu önerisi ve enstitü yönetim kurulu kararıyla en az toplam 65 puan alanlar arasında sıralama yapılır. e) ALES puanı koşulu aranmayan tezsiz yüksek lisans programlarına öğrenci kabulünde; lisans not ortalaması ve mülakat sonucu değerlendirilir. Değerlendirmede lisans not ortalamasının % 50'si ve mülakat sonucunun % 50'si dikkate alınarak anabilim dalı akademik kurulu önerisi ve enstitü yönetim kurulu kararıyla en az toplam 65 puan alanlar arasında sıralama yapılır. f) Güzel Sanatlar Fakültesi ile Devlet Konservatuvarı anabilim/anasanat dallarına öğrenci kabulünde ALES puan koşulu aranmaz. Öğrenci kabulünde bu maddenin birinci fıkrasının (e) bendi hükümleri uygulanır.

Türkçenin Eğitimi ve Öğretimi Yüksek Lisans Programı’nı tamamlamış ve alanlarında yetkinlik kazanmış kişiler, eğitim kurumlarının çeşitli kademelerinde öğretici olarak çalışabilirler. Ayrıca, üniversitelerde bu yetkinlikleriyle akademisyen olarak görev alabilirler. 

Yeterlilik sürekli geçerlidir.